Bir araştırmaya nazaran aylık harcamasının yüzde 50’sinden fazlasını kredi kartı ile yapanların oranı yüzde 70’lere çıktı… Millet borç batağında. Vatandaşın yüzde 33’ü ise kart borcunu geciktiriyor. Evvelce lüks gereksinimleri için kredi kartına başvuran yurttaşlar, artık en küçük temel besin muhtaçlığı için kart kullanmak zorunda kalıyor.
Kredi kartlarına yüklenerek ay sonuna ulaşabilen vatandaşlar, semt pazarlarında dahi borçlanarak harcama yapar hale geldi.
Araştırmalara nazaran her 100 şahıstan 41’i aylık harcamalarının yüzde 75’inden fazlasını kredi kartı ile yaptıklarını söylüyor.
Aylık harcamaların yüzde 50’sinden fazlasını kredi kartı ile yapanlar ile bu oran yüzde 70’lere varıyor.
Tüketici Birliği Federasyonu’nun gerçekleştirdiği ‘Temmuz 2022 Cüzdanımızda Ne Var’ araştırmasının sonuçları vatandaşın alarm veren kredi kartı harcamalarını gözler önüne serdi.
23-31 Temmuz 2022 tarihleri ortasında 439 kişi iştirakiyle gerçekleştirilen araştırmaya nazaran vatandaşların yüzde 33’ü kredi kartı borcunu vaktinde ödeyemiyor.
Biz de İstanbul Bakırköy Meydanı’nda vatandaşa mikrofon uzattık, “Kredi kartına fazla yüklendiğiniz, kart borcunu ödemekte zorlandığınız oluyor mu?” diye sorduk.
Verilen karşılıklar şöyle oldu:
“MİLLETE YAPACAK HİÇBİR ŞEY BIRAKMADILAR”
Sevim Hanım: “Şu an battım desem yeridir. 90 bin lirayı geçik borcum var. Kızım hasta olduğu için çalışamıyorum. Onun şapkasını ona, onun şapkasını ona takıp o denli gidiyoruz. Bir de artık mesken kirası da artacak… Tek söyleyeceğim şey Allah sonumuzu hayır etsin, bu millete akıl fikir versin. (Borcunuzun minimum meblağını mı ödeyebiliyorsunuz?) Bu ay ödeyemedim… Bir dahaki ay bakalım… Ona da Allah kerim… (Ne yapacaksınız ödeyemezseniz?) Valla bilmiyoruz. Ya eşimi alıp götürecekler… Yapacak öteki bir şey yok. Millete diğer hiçbir yol bırakmadılar. Ne söylesek, ne desek hepsi palavra. Bu millet ne yapsın? Yeri geliyor çocuğunun gönlünü yapamayan beşerler var.
“ÇOCUĞUMUZUN DA GÖNLÜNÜ YAPAMIYORSAK HİÇ YAŞAMAYALIM”
Başımızdaki beşerler bir yol tutturmuş gidiyor, fakat nereye gittiğimiz aşikâr değil. Allah sonumuzu hayır etsin. (Genelde ne cins muhtaçlıklar için kullanıyorsunuz kartınızı?) En çok çocuğun ilaç gereksinimleri için. Eczaneye de bir sürü borcum oldu… Eşim 5 bin lira aylıkla çalışıyor. Meskenin kirası esasen 1900 lira. Çocuğum bizim üzere yokluk çekmesin diye kendime hiçbir şey aldığım yok… Bugün birinci kere çocuğumu oyun parkına götürdüm, 50 lira verdim, ‘anne şunu yapmak istiyorum, bunu yapmak istiyorum’… Yok, nasıl yapayım? Ben çocuğumun gönlünü yapamadığımda kendi kendimi yiyorum. Bu millet ne yapsın? Bir çocuğun da gönlünü yapamazsak hiç yaşamayalım.
“MAAŞI ELİNDE GÖRÜYORSUN, CEBİNDE GÖREMİYORSUN”
Aylığı aldığın vakit elinde görüyorsun, cebinde göremiyorsun. Kira ver, onu ver, bunu ver; daha bir sürü eksik var, para bitmiş… Bir de bekle ay sonu gelsin. Ay sonu geliyor da ne oluyor?”
Sevim Hanım
“NEBATİ SAĞ OLSUN O KADAR HOŞ ŞEYLER SÖYLÜYOR Kİ!”
Adnan Beyefendi: “Oluyor alışılmış olmaz olur mu… 2000-2500 lira. (Zorluyor mu bu sizin bütçenizi?) Zorlar alışılmış emekli insanız. (Ne kadar maaş alıyorsunuz?) 4 bin lira. (2 bin lirası yalnızca kredi kartı borcuna mı gidiyor?) Evet. (Ne düşünüyorsunuz bu mevzu hakkında?) Çok uygun şeyler düşünüyoruz! Bakanlar çok hoş şeyler söylüyor! Bakan Nebati sağ olsun o kadar hoş şeyler söylüyor ki… (Karşılığı var mı o kelamların?) Ne karşılığı olacak… Hasbelkader bakan olmuş, hani diyorlar ya bazen ‘2 koyun versen güdemezsin’, ben de ona söyleyeceğim artık ‘2 koyun versen güdemezsin’ diye. O kadar saçma sapan konuşuyorlar ki bakanlar bu kadar olur.
“KENDİLERİNE BOL MAAŞ, EMEKLİYE GELİNCE ‘AMAN’”
Bu kadar yıldır ben bu türlü bir Türkiye görmedim. Bir de toz pemde tablo çiziyorlar. Kendilerine geldi mi 40 bin TL maaş lakin emekli geldiği vakit ‘aman elini ayağını çekeyim.’ Yok efendim ‘turfanda yeme’, yok efendim ‘biraz daha sabret…’ Ne sabredecek kardeşim… Bunun sabrı mı kaldı? Yanındaki, etrafındaki insanları sanki görüyor mu? Sayın Bahçeli’yi bir görsün bakalım arşivleri açsın sayın Bahçeli ona neler söylemiş… Sayın Süleyman Soylu daha önce neler söylemiş… Lakin bunlar paraya geldi mi can ciğer kuzu sarması oluyorlar.”
Adnan Bey
“BORÇ KAYGISINDAN KART KULLANAMIYORUM”
Tevfik Bayrak: “Ben kredi kartı kullanmıyorum. (Neden kullanmıyorsunuz?) Yüksek faizi midir nedir o geliyor. (Ödemekten korktuğunuz için kullanmıyor musunuz?) Ondan ötürü kullanmıyorum açıkçası. (Ne vakitten beri kullanmıyorsunuz?) Yaklaşık bir yıldan beri kullanmıyorum. (Öncesinde kullanıyor muydunuz?) Kullanıyordum. Rahattı ödemeleri, şu an çok zorlanıyorum. (Faizinden ötürü mı?) Faizinden ötürü. (Ne kadarlık bir borcunuz var şu an?) 15 bin lira borcum var. (Ödeyebiliyor musunuz?) Çok zorlanarak. (Çalışıyor musunuz?) Evet hür meslek yapıyorum. Aldığımız para pul oldu. (Asgari fiyatla mi çalışıyorsunuz?) Evet. 6 bin lira para alıyorum. (Ayda ne kadarını kart borcuna yatırıyorsunuz?) 2 bin lirası karta gidiyor.
“ÇOCUĞUMU ‘YARIN ALIRIM’ DİYEREK OYALIYORUM”
Bir çay 7 lira. Yaşanacak durum kalmadı. (Ay sonunu getiremediğinizde karta başvuruyor musunuz?) Vuruyorsun ancak ödeyemeyeceğin de geliyor aklına. Kısmak zorunda kalıyorsun. Çoluğunun çocuğunun istediğini ‘yarın öbür gün alacağım’ diye avutuyorsun. Yapacak öbür bir şey yok. (Bu sizi üzüyor mu?) Üzmez olur mu? Doğal ki üzüyor. Herkesin yaşamaya hakkı yok mu? Var. (En son çocuğunuz ne istedi de alamadınız?) 10 yaşında oğlum var. Bisiklet istiyor benden, alamıyorum. Ben de ona diyorum ‘yarın öbür gün.’ Kandırarak, avutarak büyüyecekler yani. Çok şeyler var yaşayabileceğimiz, yaşayamıyoruz.”
“KART OLMASA ANCA 10 GÜN GEÇİNEBİLİRİM”
Hatice Kopuz: “Olmaz olur mu… Herkes de oluyor şu an. (Ne kadar geliyor kredi kartı borcunuz?) Şu an 15 bin lira anca taban fiyatını ödüyorum. Hayat çok değerli. (Ne vakittir bu döngü içerisindesiniz?) Bir yıldır böyleyim. (Önceden bu kadar zorlanıyor muydunuz?) Bu kadar zorlanmıyordum. Son bir yıldır çok zorlanıyorum. Etrafımdaki herkes birebir. (Genellikle ne için kullanıyorsunuz kartınızı?) Mutfak masrafı, giyecek. Bunlar için kullanıyorum. (Tamamını ödeyebileceğinizi düşünüyor musunuz?) Çok sıkıntı, inancımı kaybettim. (Kart kullanmasanız ay sonunu getirebilir misiniz?) 10 gün getirebilirim.”
Hatice Kopuz
“DENİZE DÜŞEN YILANA SARILIYOR”
Kamil Yılmaz: “Tabi ki oluyor. Kredi kartı borcum şu an en az 5-6 bin lira geliyor. (Borcun tamamını ödeyebiliyor musunuz?) Asgarisini ve faizini ödüyorum. (Bu durum sizi zorluyor mu?) Katiyen. Kredi kartına yüklenmek zorunda kalıyorsun. Nakit kullanmadığın için aldığın şey o an bedavaymış üzere geliyor; ay sonunda her şey ortaya çıkmış oluyor. (Kartınızı genelde ne tıp harcamalar için kullanıyorsunuz?) Mesken alışverişi. Para lazım oluyor, yeri geliyor nakit avans çekiyorsun. Onun başka faizi oluyor. (Kart kullanamasanız ay sonunu getirebilir misiniz?) Hayır getiremem. Denize düşen yılana sarılıyor. Mecbur… Bunu bilerek yapıyorsun aslında.”
Kamil Yılmaz
“KARTI TEMEL MUHTAÇLIKLAR İÇİN KULLANIYORUM”
Şükrü Bülent Cedioğlu: “Oluyor tabi bazen. Ortlama 6 bin lira kart borcum geliyor. (Tamamını ödeyebiliyor musunuz bu borcun?) Kimi vakit zorlanıyorum, ödeyemiyorum. Asgarisini ödediğim oluyor. (Bu durum bütçeyi zorluyor mu?) Ona nazaran ayarlama yapıyorum. (Kredi kartı kullanmasanız ay sonunu getirebilir misiniz?) Çok sıkıntı. (Genelde ne tıp gereksinimleriniz için kart kullanıyorsunuz?) Temel gereksinimler için.”
“HER ŞEY 3-4 KAT ARTTI LAKİN GELİRLERİMİZ ARTMADI”
İsmini vermek istemeyen vatandaş: “Bazen oluyor evet. (Ne kadar geliyor kredi kartı borcunuz?) 5-6 bin o civarlarda. (Tamamını ödeyebiliyor musunuz? Yoksa yalnızca minimum fiyatı mı ödüyorsunuz?) Yok tamamını ödüyorum. (Zorluyor mu bu durum?) Her şey çok kıymetli. Geçen seneye nazaran her şey 3-4 kat arttı. Ancak gelirlerimiz artmadı. (Kredi kartı kullanmasınız ay sonunu yönetim edebilir misiniz?) Yok edemem.