Wi-Fi 7 hakkında şimdiye kadar bildiğimiz her şey

Milenyumun başından beri hayatımızda bulunan Wi-Fi, son on yılda ise adeta ayrılmamızın mümkün olmadığı bir teknoloji olarak nitelendiriliyor. Evde, ofiste, sanayi sektöründe, eğitim alanında ve daha birçok sektörde kullanılan Wi-Fi kablosuz internet, yeni sürümü Wi-Fi 7 olarak karşımıza çıkmaya başladı. Peki “Wi-Fi 7 nedir, Wi-Fi 7 nerelerde kullanılır” sorularını gelin birlikte cevaplayalım.

Wi-Fi nedir?

Wi-Fi, Wireless Fidelity’nin kısaltması olarak kullanılıyor. Wi-Fi, Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü (IEEE) tarafından kararlaştırılan iletişim standardına verilen marka olarak karşımıza çıkıyor. Wi-Fi, IEEE 802.11 adlı iletişim standardını temel alan kablosuz ağ protokolleri ailesi olarak açıklanabilir. Yeni revizyonlar IEEE 802.11’e eklenen harflerle belirtiliyor. Örneğin Wi-Fi 2 IEEE 802.11a, Wi-Fi 1 IEEE 802.11b, Wi-Fi 3 IEEE 802.11g, Wi-Fi 4 IEEE 802.11n, Wi-Fi 5 IEEE 802.11ac ve Wi-Fi 6/6E 802.11ax. Wi-Fi 7 ise IEEE 802.11be olarak adlandırılıyor.

Wi-Fi, bir kablo aracılığıyla internete bağlanan ve kablosuz olarak cihazlara dağıtılan yerel alan ağı olarak işlev görüyor. Bu dağıtım, bir erişim noktası (genellikle bir yönlendirici) kullanılarak gerçekleştiriliyor ve cihazlardaki alıcılar sayesinde internet bağlantısı mümkün kılınıyor.

Wi-Fi, genellikle 2.4 GHz ve 5 GHz bantlarında çalışıyor. 2.4 GHz frekansı daha fazla kapsama alanı ancak daha düşük hızlar vadederken 5 GHz ise daha yüksek hız ancak daha düşük kapsama alanı sunuyor. Wi-Fi 6E ile birlikte 6 GHz bandı da bu denklemin bir parçası haline geliyor.

Wi-Fi tarihçesi

Wi-Fi’nin mevcutta kullandığımız sürümlere ulaşması aslında yıllar öncesine dayanıyor. Wi-Fi, ilk kez 90’larda standartlaştırılarak hayatımıza girdi ve o zamandan beri birçok nesil ile yenilendi. Wi-Fi’nin ilk resmi sürümü 1997’de IEEE 802.11-1997 olarak çıktı ve maksimum 2 Mbps teorik hızları destekledi.

1999 yılında ise Wi-Fi için aynı anda iki ayrı standart duyuruldu: IEEE 802.11b ve IEEE 802.11a. Duyurulan 11.b versiyonu 2.4 GHz bandında 11 Mbps’ye varan hızlar sunarken 11a ise 5 GHz frekansında 54 Mbps’e kadar hızlar vadetti. Bir sonraki revizyona ise 2003 yılında 11g ile gidildi ve 2.4 Ghz’deki veri hızları 54 Mbps seviyesine çıkartıldı.

2008 da ise büyük bir revizyona gidilerek 11n duyuruldu. Wi-Fi 4 olarak adlandırılan sürüm hem 2.4 GHz de hem de 5 GHz bandında 600 Mbps hızlara ulaşmayı mümkün kıldı. 2014 yılına gelindiğinde ise hayatımıza 11ac girdi ve 5 Ghz bandında 6.8 Gbps hızlar sunuldu.

Wi-Fi evrimindeki bir sonraki adım ise 11ax ile gerçekleştirildi. İlk revizyon, 2.5GHz ve 5GHz desteği ve 9.6Gbps‘ye kadar çıkan hızlarla piyasaya sürülen Wi-Fi 6 olurken ikincisi, 2020’de piyasaya sürülen ve Wi-Fi 7 için zemin hazırlayan bir dizi diğer özelliğin yanı sıra 6GHz desteği eklenen Wi-Fi 6E oldu.

Wi-Fi 7 nedir?  Wi-Fi 7 neler sunuyor?

Bir sonraki standart ise IEEE 802.11be Extremely High Throughput (EHT) olarak adlandırılan Wi-Fi 7 olacak. Wi-fi 6E ile gelen 6 Ghz frekansı bu sürümde kullanılacak ve yeni frekanstan en iyi şekilde yararlanılacak. Wi-Fi 7 ile birlikte 6 GHz spektrumundaki bant genişliğe ikiye katlanarak 46.1 Gbps’ye varan hızlar sunulacak.

Wi-Fi teknolojisi, çoklu kablosuz bantlara erişim sunsa da genellikle veri iletimi için yalnızca bir bandı kullanıyor. Wi-Fi 7 ile gelen MLO (Çok Bağlantılı İşlem) sayesinde eşzamanlı olarak iki bant üzerinden veri iletimi yapılabilecek. Dolayısıyla daha düşük gecikme süresi ve daha yüksek hızlara erişmek mümkün olacak. Bu sayede Wi-Fi 7 ile birlikte kablolu bağlantı kalitesine biraz daha yaklaşılmış olacak.

Öte yandan 4K QAM (Dörtlü Genlik Modülasyonu) Wi-Fi 7’nin temelinde yatan özelliklerden biri olarak karşımıza çıkıyor. Wi-Fi 6/6E’li 1K QAM’ye kıyasla, her bir veri paketinin daha büyük miktarlarda veri taşıması sağlanacak. Basitçe açıklamak gerekirse; Wi-fi 7 ile 15 GB’lık bir dosyanın indirilmesi yaklaşık 25 saniye sürerken Wi-Fi 6/6E ile bu işlem 1 dakika dolayında sürmekte. Sonuç olarak Wi-Fi 7, önceki versiyona oranla 2.4 kat daha hızlı olacak.

Wi-Fi 6/6E’de, bir frekans başka bir cihaz tarafından kullanıldığında, bütün kanal kullanılamaz hale geliyor ve başka bir cihazın farklı bir frekansı/kanalı kullanması gerekiyordu. Çoklu kaynak birimleri (RU) sayesinde Wi-Fi 7’de aynı kanal kullanılabilir oluyor. Ek olarak yeni nesilde öncekine kıyasla iki kat artış ile 320 MHz kanalların kullanımı da mümkün.

Wi-Fi 7 ne kadar hızlı?

Kağıt üzerinde ne kadar detay verirsek verelim günün sonunda önemli olan gerçek hayat koşullarında elde edilecek performans. Wi-Fi 7 esasında halen daha geliştirme aşamasında bulunuyor ve test ediliyor. Son olarak Intel ve Broadcomm, Wi-Fi 7’nin gerçek kullanım demosunu bizlerle paylaştı. Yapılan testte 5 Gbps sabit hızlara ulaşılması başarıldı. Bu değerin Wi-Fi 6 ile gördüğümüzden 5 kat daha fazla olduğunu belirtelim. Wi-Fi 7 henüz geliştirme aşamasında olduğundan, pratik hızların ne kadar yüksek olacağını kesin olarak bilemiyoruz. Ancak, belirttiğimiz gibi maksimum teorik limit 46.1Gbps olarak belirlenmiş ve dolayısıyla tam donanımlı bir kurulumun 30 ila 40 Gbps seviyelerine ulaşmasını bekleyebiliriz.

Wi-Fi 6E ve Wi-Fi 7, aynı 6GHz bandını kullansa da aralarında oldukça büyük farklar var. Öncelikle Wi-Fi 6E, temelinde bir ara nesil ve Wi-Fi 7 ise bunun eksiklikleri giderilmiş gelişmiş bir sürümü. Yukarıda da dediğimiz gibi maksimum hız tarafında Wi-Fi 6E, 9.6 Gbps seviyesine ulaşabilirken Wi-fi 7 ise 46.1 Gbps’e kadar ulaşabilir. Aynı zamanda Wi-Fi 6E, 1024QAM ile sınırlıkyen, Wi-Fi 7 ise bunu 4KQAM ile dört katına çıkarıyor.

Wi-Fi 7 ne zaman gelecek?

Hali hazırda WiFi 7 standardı geliştiriliyor olsa da çeşitli üreticiler kendi yongalarını da duyurmaktan geri kalmıyor. MediaTek, Qualcomm ve Intel kendi cihazlarında Wi-Fi 7’ye yer vermeye başlamış durumda. Ancak Intel’in kablosuz çözümlerden sorumlu Başkan Yardımcısı Eric McLaughlin’de belirttiği gibi Wi-Fi 7, en azından kendi ürünlerinde 2025 yılında büyük pazarlara girecek. Wi-Fi 7’yi akıllı telefonlarda ise 2024 yılında görmeye başlayabiliriz. Ancak makul fiyatları ve yaygın kullanımı 2025 ve 2026 yılında görmeye başlayacağız.