Artan enflasyon, temel muhtaçlık eserlerinden ulaşıma, barınmadan sıhhate birçok kalemde yurttaşı kara kara düşündürüyor. Birdenbire yükselen ve yükselmeye de devam eden konut fiyatları barınmayı önemli bir sorun olarak yurttaşın karşısına çıkarıyor. Bilhassa büyük kentlerde kiraların ani yükselişi ve güneş görmeyen, rutubetli meskenlerde dahi yaşamayı imkansız kılıyor.
Ev sahiplerinden yeni yöntemler
Üç bin liralık konuta 10 bin lira kira bedeli isteyen konut sahipleri, yeni kiraya verilecek mülke tahliye taahhütnamesi imzalatanlar, oğlum-kızım gelecek meskeni boşalt deme sistemlerinden sonuç alamayanlar; kiracıyı çıkarmak için her geçen gün akıl almaz prosedürlere başvuruyor. Cumhuriyet’ten Şehriban Kıraç’ın haberine nazaran; konut sahipleri yeni periyotta tüm faturaların dahil olduğu yeni sistem denemeye başladı. Burada mal sahibi kira mukavelesini yazılı olarak yapmıyor yahut bir örneğini kiracıya vermiyor ayrıyeten elektrik, su, doğalgaz üzere tüm hizmetler mal sahibi üzerinde kalmaya devam ediyor.
Abonelikleri kapatma tehdidi
Gayrimenkul Hukuku Derneği Lideri Avukat Ali Güvenç Kiraz’ın verdiği bilgilere nazaran, mal sahibi kiracısının çıkmasını istediğinde yahut TÜFE 12 aylık ortalama üzerinde artış istediğinde kiracısı bunu olumlu karşılamazsa bu masrafları kapatmakla korkutuyor, kiracı ya istenilen bedeli ödemek ya da çıkmak zorunda kalıyor. Bu noktada kira mukavelesi ve DASK olmadığı için abonelikleri kiracı gidip yaptıramıyor.
Avukat Ali Güvenç Kiraz, bozulan kiracı mülk sahibi ilgisi ile ilgili şu değerlendirmeleri yaptı:
Kiracılar ve konut sahipleri karşı karşıya
– Kiracılar mal sahiplerinin son süreksiz düzenleme ile konutlarda yüzde 25 üzerinde artışlarına direnmekteler lakin mal sahipleri de yüksek bedelle kiracı bulabilme yahut içerideki kiracının kira bedelini yükseltme çabası içerisine girdi.
İhtarname sağanağı
– Oğlum, kızım gelecek en çok kullanılan prosedür. Bilhassa beşinci yılı doldurmuş kiracılar için mal sahipleri adeta noterleri işgal ederek ihtarname sağanağı içerisine girdiler. Kiracı yüksek artışa direniyor lakin mesken sahibinin beşinci yılı tamamladıktan sonra kira tespit davası açma hakkı olduğu için sulh hukuk mahkemelerine giderek dava açıyorlar.
– Bu noktada her davanın 2-2.5 yıl civarında sürüyor olması ise mal sahiplerini yeni devir için farklı arayışlara itmiş durumda.
‘Fırsatçılık’
– Konutlar için getirilen 10.06.22-01.07.23 ortasını kapsayan yüzde 25 artış uygulaması mevcut kira kontratları için bir nefes oldu lakin yeni kiralamalar için hiçbir katkı sunmadı.
– Asıl sorun yeni kiralamalarda mevcut emsal kira bedellerinin çok yüksek olması, 3 bin TL’lık bir yer için 10 bin TL talep ediliyor. Bu artış fırsatçılık.
– Muhtaçlık sebebiyle tahliye davaları fecî boyutta artmış halde. Mahkemelerin yükü yüzde 30-40’ı kiracı mal sahibi davalarından oluşuyor.
– Yeni moda paylaşımlı meskenler. Fakat mal sahibi kiracısına alt kiralama yetkisi vermişse bu paylaşım geçerlidir, diyoruz. Vermemişse tahliye sebebidir.