Su çiçeği aşısı maymun çiçeğinden korur mu? Mayıs ayında tespit edilmesinden bu yana 48 ülkede 3 bin 500’den fazla bireye bulaşan maymun çiçeği virüsüne Türkiye’de de rastlandı. Bu gelişmenin akabinde vatandaşlar Su çiçeği aşısı maymun çiçeğinden korur mu? Su çiçeği aşısı maymun çiçeğine karşı korur mu? sorularını gündem taşıdı. İşte ayrıntılar…
SU ÇİÇEĞİ AŞISI MAYMUN ÇİÇEĞİNDEN KORUR MU?
Herhangi bir salgının önüne geçmek için, aşı yapılması kıymetli bir adım. Çiçek hastalığına karşı geliştirilen aşıların maymun çiçeğine karşı yüzde 85 müdafaa sağladığı da biliniyor. Öte yandan antiviral ilaçların da tesirinin olduğu aktarıldı.
MAYMUN ÇİÇEĞİ NEDİR?
Maymun çiçeği hastalığı ile birebir virüs ailesinden gelen ender bir hastalıktır. CDC’ye nazaran virüs birinci olarak 1958’de araştırma maymunlarının kolonilerinde keşfedildi. Virüsün beşerdeki birinci olayı 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde tespit edildi. CDC, bugün birçok maymun çiçeği enfeksiyonlarının hala orada meydana geldiğini, fakat hastalığın öteki birtakım orta ve batı Afrika ülkelerinde de bildirildiğini söyledi.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ BELİRTİLERİ
Hastalık, klinik olarak, ateş, halsizlik, yaygın kas ağrısı, deri döküntüleri ve büyümüş lenf bezleri ile kendini gösteriyor. 1980 yılında, aşı ile dünya çapında ortadan kaldırılan çiçek hastalığı virüsüyle tıpkı aileden gelen bir DNA virüsüdür. Maymun çiçeği ile suçiçeği virüsünün döküntüleri birbirine emsal lakin bedendeki yerleşimleri, hastalığın seyri birbirinden farklıdır. Çiçek virüsü aşı sayesinde yıllardır görülmüyor. Maymun çiçeği virüsünde lenf bezlerinin şişmesi bu hastalığı başkalarından ayırıyor. Kuluçka periyodu, yani bulaştıktan sonra belirtilerin görülmeye başlama müddeti 7-14 gündür. Döküntü ise ateşin başlamasından 1-3 gün sonra başlıyor. Döküntüler gövdeden çok yüzde, kollarda ve bacaklarda görülür. Lezyonlar, düz bir kızarıklık formunda başlayıp (makül), deriden kabarık hale gelir (papül); akabinde içleri berrak sıvı ile dolarak “vezikül” görünümü alırlar. Veziküllerin içindeki berrak sıvı sarımsı renkte bir sıvıya döner ve “püstüller” oluşur. Püstüller, kabuk bağlar ve kabukların düşmesiyle lezyonlar ortadan kalkar. Bu süreç, ekseriyetle 2-4 hafta sürer ve bizatihi güzelleşir. Maymun çiçeği virüsünün vücudun farklı bölgelerinde oluşan kimi semptomları bulunmaktadır. Birinci tespit edilen semptomlar ortasında yüksek ateş, baş ağrısı, sırt ağrısı, kas ağrısı ve şişlik öne çıkıyor.
Ateş arttıkça bedende bir kızarıklık ve kaşıntı oluşmaya başlıyor. Bu genelde yüzde başlıyor ve daha sonra bedenin diğer noktalarına ulaşıyor. Genelde avuç içinde ve ayakların tabanlarında yaygın bir halde ortaya çıkıyor. Kaşıntı çok derecede rahatsız edici ya da acı verici olabiliyor. Öte yandan bu kaşıntı süreci geçtikten sonra ayak tabanları ve avuç içindeki yaralar kabuk bağlıyor ve geçiyor.
NE KADAR ÖLÜMCÜL?
SALGINA YOL AÇAR MI?
Maymun çiçeği virüsünün belirti göstermesi bir avantaj. Belirtiler ortaya çıktığında hastalar izole edileceğinden Covid-19 üzere büyük salgınlar yapamayacağı öngörülüyor.