Bakan Yanık: Her vatandaşımız için hayatı daha erişilebilir kılmayı ana prensip olarak önümüze koyduk

Bakan Yanık, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) tarafından düzenlenen Engelsiz Şehirler Fikir ve Proje Yarışması’nın Pendik Belediyesi Yunus Emre Kültür ve Sanat Merkezi’ndeki ödül töreninde yaptığı konuşmada, yarışmanın erişilebilirlik açısından farkındalık oluşturmada önemli olduğunu kaydetti.

Gündelik hayat içinde erişilebilirliğin, hiçbir noktada “Bu kadarı yeter.” denilemeyecek bir durum olduğunu, bu yüzden sürekli gelişmeye, geliştirilmeye ve uygulama noktasında bilinçlenmeye ihtiyaç duyulduğunu anlatan Yanık, Bakanlık olarak bu konudaki çalışmaları gerçekleştirirken en önemli motivasyonlarını, vatandaşların hayatını kolaylaştırma istekleri ve hizmet sunumundaki eşitsizlikleri ortadan kaldırma hedeflerinden aldıklarını ifade etti.

Herkesin istediği her yere, her hizmete, bağımsız ve güvenli şekilde ulaşabilmesi ve hizmetleri kullanabilmesi anlamına gelen erişilebilirliğin en temel haklardan ve diğer birçok hakkın kullanılabilmesi için de ön şart olduğunu belirten Yanık, vatandaşların bağımsız ve yardıma ihtiyaç duymadan toplumsal hayatın tüm alanlarına tam katılımının ancak erişilebilirlikle mümkün olduğunu vurguladı.

Bakan Yanık, “Evden çıktığı andan itibaren kullandığı asansör veya merdiven, yürüdüğü kaldırım, bindiği toplu taşıma aracı, oturduğu masa ve sandalye… Her birinde birçok farklı zorluk yaşayabiliyor engelli arkadaşlarımız. Biz erişilebilirlik hususunu bir sorumluluk olarak görüyoruz engelli arkadaşlarımıza yönelik olarak. Tüm hizmetlerimizin, hayatın tüm alanlarının erişilebilir olmasını da kendimize nihai hedef olarak belirledik. Toplumun geneline nazaran dezavantajlı durumda olan engelli bireyler, hamile ve çocuklu kadınlar, yaşlılarımız, mevcut hizmetlere ulaşmada zorluk çeken her vatandaşımız için hayatı daha erişilebilir kılmayı ana prensip olarak önümüze koyduk.” diye konuştu.

– “ERİŞİLEBİLİRLİK TOPLUMDAKİ TÜM BİREYLER İÇİN MEDENİ BİR YAŞAM ANLAMINA GELİYOR”

Erişilebilirlik meselesini belli noktalarda somutlaştırmak gerektiğini belirten Yanık, “İnsanların konutlarından çıkarak eğitim binalarına, iş yerlerine, yeşil alanlara, toplu taşıma araçlarına bağımsız ve güvenli olarak ulaşabilmesi doğrudan fiziksel olarak hayatımıza etki eden bir unsur. İnsanların bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanabilmesi, her türlü kaynaktan yayımlanan bilgiyi edinmesi ve yardıma ihtiyaç duymadan bu bilgiyi anlayabilmesi gerekiyor. Bu da doğrudan erişilebilirlikle muhatap olduğumuz bir diğer alan. Bu anlamda erişilebilirlik engelliler için bir zorunluluk, yaşlılar için gereklilik, toplumdaki tüm bireyler için ise medeni bir yaşam anlamına geliyor.” değerlendirmesini yaptı.

Derya Yanık, Bakanlık olarak bu meselede iki taraflı sorumluluğa sahip olduklarını, hem hizmet veren kurum olarak vatandaşlarla birebir muhatap olduklarını hem de diğer kurumlara bu konuda bilgi sağlama, vizyon belirleme ve işleyiş açısından referans olduklarını dile getirdi.

Erişilebilirlik açısından atılacak adımlara öncülük etmek, denetlemek, eğitim ve tecrübe aktarımında bulunabilmek için de birçok iş birliği ve çalışma yürüttüklerinden bahseden Yanık, şöyle devam etti:

“Herkes için engelsiz şehirler oluşturulmasında ilk adımımız standartlaştırma oldu. Binaların rampaları, kapıları, asansörleri, tuvaletleri, açık alanlarda kaldırımlar, yaya geçitleri, toplu taşıma durak ve istasyonları erişilebilirlik açısından teknik özellikleri itibarıyla standartlaştı. Türk Standartları Enstitüsü ile bu alanda ortak çalıştık. Erişilebilirlik uygulamaları konusunda yaptırım gücünü artırmak, denetimlerini düzenlemek için de hukuki altyapımızı güçlendirdik. 2005 tarihli Engelliler Hakkında Kanun ile uygulamalarımızın hukuki zeminini hazırladık. Valiliklerimiz bünyesinde, kamu görevlileri ve engellilere yönelik sivil toplum kuruluşu temsilcilerinden oluşan Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Komisyonları oluşturduk. Sürdürülen denetimlerde erişilebilir olduğu tespit edilen bina, açık alan ve toplu taşıma araçlarına, ‘Erişilebilirlik Belgesi’ veriyoruz. Bu kapsamda bugüne kadar 1923 belge verdik. Denetimler başladıktan sonra kamuoyunda oluşan farkındalık sayesinde birçok kurum harekete geçerek, erişilebilirlik uygulamalarına hız verdi.”

Bakan Yanık, bugüne kadar çevre konusunda çalışma yürüten toplam 16 bin 921 yönetici ve teknik personele erişilebilirlik eğitimi verdiklerini, bu eğitimleri devam ettireceklerini kaydetti.

– PLANLANAN HER HİZMETTE “ERİŞİLEBİLİR Mİ?” SORUSU SORULMALI

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2020 yılını “Erişilebilirlik Yılı” ilan ettiğini hatırlatan Yanık, bu vizyonu hakkıyla taşımak için 2020 ve 2021 yıllarının Bakanlığın erişilebilirlik açısından faaliyetlerinin arttığı bir dönem olduğunu ifade etti.

Bu süreçte, Erişilebilirlik Kılavuzu yayınladıklarını, Erişilebilirlik Değerlendirme Modülü’nü (ERDEM) hayata geçirdiklerini, 2020’de ilk defa verilen Erişilebilirlik Ödülleri ile farkındalık oluşturulması için gayret gösterdiklerini, 2021’de “Erişilebilirlik Atölyeleri” başlığında “Erişilebilirlik Atölyeleri: Kaldırımlar” ve “Web Erişilebilirlik Eğitimleri” adlı iki ayrı çalışma yürüttüklerini aktaran Yanık, bu yıl “yaya geçitleri” ve “duraklar” temalarında da atölyeler gerçekleştireceklerini dile getirdi.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, “Engelsiz, erişilebilir şehirler inşa etmek için özellikle belediyelerimize ve belediyelerimizin pek çok birimine önemli sorumluluklar düşüyor. Belediyelerimiz, şehir yönetimlerimiz, imar ve şehircilik, fen işleri, park ve bahçeler, ulaşım, bilgi işlem ve basın yayın birimleri, yürüttükleri her faaliyette, hazırladıkları ve onay verdikleri her projede, planladıkları her hizmette ‘Erişilebilir mi?’ sorusunu refleks olarak kendilerine sormalıdırlar. Bu sorunun cevabı tüm dünyada medeni gelişimin bir göstergesidir.” şeklinde konuştu.

Programda, TBB ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin ile Pendik Belediye Başkanı Ahmet Cin de engellilere yönelik gerçekleştirdikleri çalışmalardan bahsetti.