Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Mısır’ın başşehri Kahire’de 11’incisi düzenlenen Gelişen 8 Ülke (D-8) Zirvesi’ne katıldı. İstişarelerinin üye ülkeler ve tüm insanlık için güzel olması temennisinde bulunan Erdoğan, D-8’in kuruluşuna liderlik eden merhum Başbakan Prof. Dr. Necmettin Erbakan’ı rahmetle yad etti. Yaklaşık çeyrek asırlık geçmişe sahip D-8’in kuruluş ideolojisinde yer alan barış, diyalog, işbirliği, adalet ve eşitlik kavramlarının ehemmiyetinin bugün daha yeterli anlaşıldığını belirten Erdoğan, şöyle konuştu:
“Artan çatışmalar, krizler ve savaşlar karşısında maalesef global güvenlik ve istikrarı teminle vazifeli kurumlar sorumluluklarını yerine getirmiyor. Gelinen noktada yalnızca siyasi sistemin değil, temelleri İkinci Dünya Savaşı sonrasında atılan ekonomik nizamın da önemli sarsıntılar geçirdiğini görüyoruz. Global iktisadi kurumlar cari gerçeklere ya ahenk sağlayamıyor ya da gereksinim duyulan dayanağı vermekte zorlanıyor. Böylesine hassas bir devirde gerçekleştirdiğimiz tepemizde alacağımız kararların, sıkıntıların tahlilinde bize rehberlik etmesini ümit ediyorum.”
‘D-8 aktif kullanılmalı’
Toplantının temasını teşkil eden Gençler ve KOBİ’lerin Türkiye’nin son 22 yılda iktisat alanında kaydettiği ilerlemenin de lokomotifi olduğuna dikkati çeken Erdoğan, şunları kaydetti:
“Üye ülkelerimizdeki toplamda 1 milyardan fazla nüfusumuzun çok büyük kısmı gençlerden oluşuyor. Avrupa dahil Batı’da nüfusun giderek yaşlandığı bir periyotta, genç nüfus uygun değerlendirildiğinde bizim için çok büyük bir avantajdır. Türkiye olarak sürdürülebilir kalkınmanın lakin gençlerin iktisada azami iştiraki ile mümkün olabileceğini biliyoruz. Gençlerimizin teknolojik ve dijital marifetlerini teşebbüsçü ruhlarını geliştiren proje ve programlar yürütüyoruz. Dünyanın en büyük havacılık uzay ve teknoloji şenliği olan TEKNOFEST’e en az gelişmiş ülkeleri de dahil etmek suretiyle global adalet ve gelişime katkıda bulunmayı hedefliyoruz. Keza KOBİ’lerin desteklenmesinde D-8’in mevcut imkanlarını daha aktif halde kullanmamız gerektiğini düşünüyorum.”
‘Suriye ayağa kalkmalı’
Bölgede ve dünyada değerli hadiselerin yaşandığını vurgulayan Erdoğan, şöyle devam etti:
“Filistin ve Lübnan’daki duruma dair görüşlerimizi bu hususlara hasredilen ikinci oturumda sizlerle ayrıyeten paylaşacağım. Suriye’deki son periyotta yaşanan gelişmeleri de birebir zaviyeden Suriye halkının çıkarını önceleyen bir yaklaşımla çok yakından takip ediyorum. Suriye halkının birliğe, dayanışmaya, uzlaşıya ve savaş yorgunu ülkelerini hızla ayağa kaldırmaya muhtaçlıkları var. Biz de bu şiddetli süreçte Suriye’de istikrarın sağlanmasına katkı sunmaya çalışıyoruz. Suriye’nin toprak bütünlüğünün ve birliğinin tekrar tesisine atfettiğimiz değeri her fırsatta vurguluyoruz. Tüm dini, mezhebi ve etnik kümelerin yan yana, sulh içinde yaşadığı terörden arındırılmış bir Suriye’nin inşası en samimi beklentimizdir. D-8 üyeleri olarak bu güçlü çabalarında Suriyeli kardeşlerimizin yanında olmamız gerektiğine inanıyorum.”
Zirvede temas trafiği
Cumhurbaşkanı Erdoğan, tepe kapsamında Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi ile bir ortaya geldi. Bağlantı Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya nazaran; Erdoğan, görüşmede, Türkiye’nin, tarihi ve kültürel bağları bulunan Mısır ile savunma sanayi, güç, ulaştırma ve kalkınma başta olmak üzere birçok alanda işbirliğini geliştirmeye, 15 milyar dolar karşılıklı ticaret hacmi gayesine ulaşmak için uğraş göstermeye devam edeceğini belirtti. Suriye halkının 13 yıldır büyük bedeller ödediğini tabir eden Erdoğan, Suriyelilerin kendi geleceklerine karar vereceğini, Suriye’nin siyasi birliği ve toprak bütünlüğünün kıymetli olduğunu vurguladı. Erdoğan, ayrıyeten Gazze’de kalıcı ve sürdürülebilir ateşkesin bir an evvel sağlanmasının gerektiğini, insani yardımların bölgeye kesintisiz ulaştırılması için Türkiye ile Mısır ortasındaki dayanışmanın artarak devamının yarar sağlayacağını kaydetti. Erdoğan, ayrıyeten İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif ile görüştü.
‘D-8 olarak güçlü reaksiyon vermeliyiz’
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Filistin ve Lübnan’daki Duruma Ait Özel Oturum”a katıldı. Erdoğan, Lübnan’ın akabinde Suriye’nin de İsrail yayılmacılığının amacı olduğuna dikkati çekerek, “İsrail’in Golan Tepeleri’nde yasa dışı yerleşimlerini genişletmesi dahil Suriye’nin toprak bütünlüğünü hiçe sayan adımlarını görüyoruz. Suriye’nin ve bölgemizin istikrarını tehdit eden bu hukuksuzluklara D-8 olarak çok daha güçlü reaksiyon vermemiz gerektiğine inanıyorum” dedi. İslam ülkeleri olarak İsrail’e karşı atılabilecek adımlara öncülük etmeleri gerektiğini vurgulayan Erdoğan, “Her şeyden evvel İsrail’e silah ambargosu uygulanması, İsrail ile ticaretin sonlandırılması ve İsrail’in memleketler arası alanda tecrit edilmesi çok mühimdir” diye konuştu.