Suriye’de Esed rejiminin devrilmesi İsrail’i de rahatsız etti. Şam’ın güneyinde yeni alanlar işgal eden İsrail, yeni Suriye’de kendisine müzahir, kümeler yaratmak istiyor. İşgalci İsrail’in maksadı Suriye’nin etnik ve mezhepsel olarak bölünmesi ve bunlar üzerinden bir istikrarsızlık oluşması. Şimdiki amaçları ise Dürziler.
Geçtiğimiz günlerde katil Netanyahu İsrail ordusuna Şam’ın güneyinde işgal ettikleri Dürzilerin yoğunlukta yaşadığı Caramana bölgesini Suriye ordusuna karşı muhafaza talimatı verdi. Bu açıklama, aslında bir müddettir İsrailli işgalcilerin lisana getirdiği “Dürziler” konusunda Netanyahu’nun yaklaşımını göstermesi bakımından da kıymetliydi.
“İsrail’deki Dürzi kardeşlerimize, Suriye’deki Dürzi kardeşlerine ziyan gelmesini önlemek için elimizden gelen her şeyi yapmaya kararlıyız ve onların güvenliğini sağlamak için gerekli tüm adımları atacağız”
Özellikle, yeni kurulan Suriye ordusunun ülkenin güneyinde, yani İsrail hududuna yakın bölgelerdeki konumlanmasını engellemeye çalışan katil Netanyahu, Dürziler üzerinden istikrarsızlık yaratmaya çalışıyor.
Böylece Suriye’de etnik ve mezhepsel ayrılıkları körüklemiş olacak ve var olan istikrarsızlığı derinleştirecek. İsrail’in Dürzi stratejisinin uzun vadeli sonuçları, bölgesel güç istikrarları, toplumsal yapılar ve Suriye’nin ulusal bütünlüğü açısından kıymetli sonuçlar doğurabilir.
Suriyeli Dürziler tarafından 25 Şubat’taki bir protesto gösterisinde İsrail’in Suriye topraklarına girmesine reaksiyon olarak açılan ‘Suveyda Suriye’nin sırtındaki zehirli hançeriniz olmayacak’ yazan pankart.
ABD’nin önde gelen yayın kuruluşlarından Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, İsrail’in Suriye’deki Dürzileri Şam’daki yeni idaresi reddetmeye ve federal bir sistem içinde özerklik talep etmeye ikna etmeye çalıştığını öne sürdü.
Gazetenin haberine nazaran İsrail, bu gayeye ulaşmak için 1 milyar dolardan fazla harcama yapmayı planlıyor.
WSJ, İsrail’in bu fonu (1 milyar dolar) Suriye’nin güneyindeki Dürzileri desteklemek için tahsis ettiğini ve analistlere nazaran İsrail’in Suriye’deki siyasi gelişmelerle ilgili korkuları nedeniyle Dürzilerin dayanağını kazanmayı amaçladığını tez etti.
WSJ’a konuşan güvenlik yetkilileri, İsrail’in Suriye’de federal bir sistemi desteklemek için memleketler arası lobi faaliyetleri yürüttüğünü belirtti.
Gazeteye nazaran, kelam konusu federal sistem bağımsız etnik ve mezhepsel bölgeleri içerecek ve Suriye’nin İsrail sonlarına yakın güney bölgeleri ‘silahsızlandırılmış’ olacak.
İsrail tarafından gelen açıklamalara Dürzi toplumundan büyük bir reaksiyon var.
Dürzilerin yaşadığı Süveyda’daki en büyük Dürzi silahlı kümesi “Onur Adamları Hareketi”nin sözcüsü Basim Ebu Fahr, Suriye televizyonuna yaptığı açıklamada, pusulalarının Şam olduğunu vurguladı.
“Suriye’nin yanındayız, devlet kurumlarını destekliyoruz. Şam her vakit pusulamız oldu. Netanyahu’nun Suriye’deki Dürzileri koruduğu tarafındaki iddiaları kınıyoruz”
Dürzilerin ruhani lideri Şeyh Hikmet el-Hicri ise Suriye’den ayrılma ya da bölünme davetinde bulunmadığını, taleplerinin “Suriye topraklarının ve halkının birliği ve onurlu bir yaşam” olduğunu söylüyor.
Öte yandan Lübnanlı Dürzi başkan Velid Canbolat da mevzuya dair bir açıklama yaptı.
“Mevcut etabın ciddiyeti” konusunda uyaran Canbolat, “Siyonist proje, zayıf zihinleri bir iç savaşa sürüklemek istiyor” dedi.
Lübnanlı Dürzi önder Velid Canpolat.
“Dürzilerin ya güçlerini aldıkları Arap kimliğini korumak ya da Siyonist plana uymak üzere büyük bir meydan okumayla karşı karşıya olduklarını, İsrail’in bölgedeki Dürzilerin temsilcisi olarak gösterdiği (İsrailli Dürzi lider) Pir Muvaffak Tarif’i uyardığını da belirten Canbolat, “Tarif, Dürzileri temsil etmiyor. Dürzilerin bulunduğu her bölgede onları temsil eden birileri vardır” sözlerini kullandı.
Katar merkezli Al Jazeera’da çalışan Suriyeli-Dürzi gazeteci Faysal Kasım da İsrail’in işgalinden ve Netanyahu’nun açıklamalarından hayli rahatsız.
Esasında Faysal Kasım’ın herkese hatırlattığı bir örnek, İsrail’in Dürzi siyasetinin gerçek yüzünü de gösteriyor.
“2018 yılında DAEŞ, Süveyda’nın doğusundaki Dürzi köylerine saldırdı, yüzlerce kişiyi öldürdü ve esir aldı.
Ancak o günlerde Netanyahu’dan tek bir kınama bile duymadık. DEAŞ’ı tehdit etmedi, Dürzilere muhafaza teklif etmedi, adeta vazo üzere durdu.
Bugün ise, gece gündüz Suriye’deki Dürzileri korumaktan bahsediyor. Halbuki Dürziler, yeni idareden hiçbir ziyan ya da tehdit görmüş değiller.
Onun asıl maksadı Dürzileri korumak değil, Suriye’deki birtakım kümeleri kullanarak onları vahim bir duruma düşürmek ve kışkırtmak, Suriyelileri birbirine düşürmek ve böylelikle Suriye’ye müdahale edip ülkeyi bölmek.”