‘Zam’ hayatımızın artık bir parçası olurken, özellikle bazı ürünlerdeki artış bir nevi Veblen etkisi mantığıyla sadece belli bir kesime hitap etmesi amaçlı yapılıyormuş gibi hissetmiyor değiliz. Uzun yıllardır tekel ürünleri diye tabir edilen alkol ve tütün ürünlerinde yapılan fiyat artışları enflasyon ya da zam ya da sağlık gibi bazı tedbirlerin ötesine geçmiş durumda. ‘Özel tüketim’in artışlarla bir anlamda vücut bulduğunu görüyoruz.
Gelelim vergi dairesinin yan kapısına dönüşen bu ürünlere! Türkiye alkolün su gibi tüketildiği bir ülke mi?
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü OECD’nin ‘İyi yaşam endeksi’ diye bir ölçütü var. İçinde bir çok değişken barındıran endeks, ülkelerin vatandaşlarının bir nevi yaşam standartlarını ölçüyor. Bunu ev sahipliği, hayat süresi, eğitim, sağlık hizmetleri bir çok alanda ele alıyor. Bunların içinde yaşam memnuniyeti, iş yaşam dengesi, sağlık bizim ilgi alanımıza girdi. Bir de OECD’nin ülkelerde alkol tüketimi verisi de var. Haydi bakalım Türkiye nerede?
Öncelikle Türkiye genel kriterler eşliğinde ne kadar iyi yaşıyor?????Türkiye, 41 ülke içinde 38. sırada yer alıyor.
www.oecdbetterlifeindex.org
Yaşam Memniniyeti’nde Türkiye son sırada! 41 ülkenin bulunduğu sıralamada, ortalama endeks 10 üzerinden 6 olurken, Türkiye’nin burada puanı 0! 1. sıradaki Finlandiya’nın puanı 10.
www.oecdbetterlifeindex.org
İş-yaşam dengesinde Türkiye, aynı 41 ülkenin içinde 38. sırada yer alıyor. Haftada 50 saatten daha fazla çalışmanın dengeyi bozduğu düşünülürken Türkiye bu sıralamada ise 40. oluyor çünkü OECD ortalaması yüzde 10 ama Türkiye’de bu oran yüzde 25. İtalyanlar bu konuda 1 numara oluyor.
www.oecdbetterlifeindex.org
Türkiye gelir durumunda önceki verilere göre daha iyi görünse de bu verilerin 2021 yılında düzenlendiğini ülkelerin açıklamalarına göre önceki yıllara ait olduğunu biliyoruz. Gelirler endeksinde Türkiye, Letonya ve Rusya ile 1,3 puan almış görünüyor. 1. sıradaki Lükesmburg 9,3 puanda.
www.oecdbetterlifeindex.org
Alkol tüketiminde Türkiye, 43 ülke içinde 42. sırada yer alıyor. 43. sırada Endonezya var. 15 yaş üstü kişilerde yıllık alkol tüketimi 2019 yılında 1,3 litre. 1. sıradaki Letonya’da bu sayı yıllık kişi başına 12,9 litre olarak görülüyor.
data.oecd.org
Aslında geliri bizimle aynı olup alkol tüketiminde birinci olan Letonya belki kriterlere uyuyor olabilir. Yorum sizin????
