Kırım işgalindeki sessizliğe güvenen Putin, tanklarını Ukrayna’ya sürdü. Lakin kağıt üstündeki plan cephede işlemedi. Zelenskiy 6 bin kilometrekarelik toprağın kurtarıldığını açıkladı. Rusya’da da rahatsızlıklar arttı. Başkentte belediye meclis üyelerinin, savaşın Rusya’ya ziyan verdiğine ait yansılarını lisana getirdiği ileri sürüldü. 6 bin sivil kaybın sorumluluğu Kremlin’in omuzlarına binerken Kırım’ın kurtuluşu bile konuşulmaya başlandı.
RUSYA GÜÇ SİLAHINI KAYBETTİ, BATI ALTERNATİF SEÇENEKLERE YÖNELİYOR
Bir imparatorluğu ‘ihya etme’ hayallerinin sonunda Ukrayna ordusu güçlendi. Finlandiya ve İsveç, Rus tehdidine karşı tarafsızlığını bozup NATO’ya üyelik sürecini başlattı. İttifakın doğu kanadı güçlendi. Savaşın bir dönüm noktası olduğunu belirten Almanya Savunma Bakanı Lambrecht ise “Güçlü orduya gereksinimimiz var” dedi. Moskova elindeki güç silahını da kaybetti. AB başşehirleri alternatif tahlil modellerini devreye aldı.
SAVAŞ PUTİN’İN ELİNDE PATLADI
Rus başkanın Sovyet imparatorluğunu tekrar kurma planı aksi tepti. Rus ordusu Kiev’den sonra son olarak Harkov’dan da utanç verici biçimde çekilmeye başladı. Rusya ayrıyeten Avrupa’ya karşı stratejik güç kozunu kaybediyor. Finlandiya ve İsveç’in de iştirakiyle NATO hududu iki kat daha büyüyecek. Almanya ise savaştan sonra tekrar askeri güç olma amacını resmen ilan etti.
Ukrayna ordusunun son günlerde ülkenin kuzeydoğusunda Rus işgalcilere yönelik karşı taarruzda binlerce kilometrekarelik alanı yine ele geçirmesiyle savaşın Kremlin üzerindeki sarsıntıları düzgünce sorgulanır hale geldi. New York Times’ın haberine nazaran 40’tan fazla lokal yönetici iki cümlelik br dilekçeye imza atarak, “Vladimir Putin’in Rusya Federasyonu cumhurbaşkanlığı misyonundan istifasını talep ediyoruz!” tabirlerini kullandı.Bu dilekçe Rusya’nın devlet denetimindeki medyasında büsbütün görmezden gelindi. Fakat, Kremlin’in muhalefet üzerindeki fevkalâde baskısına karşın, Ukrayna’nın karşı ataktaki muvaffakiyetlerinin, utin’in muhaliflerini yeni cesaretlendirdiğini göstermesi açısından çarpıcıydı. Vladimir Putin’in Ukrayna’nın işgali buyruğunu vermesinden bu yana altı ayı aşkın müddet geçti. Bunu takip eden günlerde Rus siyasetçiler, yorumcular ve uzmanlar televizyonlarda yaptıkları açıklamalarda, Kremlin’in “özel bir askeri operasyon” olarak nitelendirdiği harekâtın birkaç gün içinde biteceği kestiriminde bulunuyorlardı. Onlara nazaran Ukrayna halkı Rus askerlerini kendilerini özgürleştirdikleri için sevinçle karşılayacak, Ukrayna hükümeti domino taşları üzere düşecekti. Bilakis, işgalin başlamasından altı ay sonra Rus ordusu toprak kaybetmeye başladı. BBC’ye nazaran evvelki gün Rusya’da yayımlanan bir program nadir görülen bir itirafla başladı. Sunucu Dimitri Kiselev, kederli bir sözle, “Ukrayna’daki özel operasyon cephesinde bu şimdiye kadarki en sert hafta oldu” açıklamasında bulundu. “Özellikle Harkov cephesinde düşman güçlerinin bizim birliklerimizi sayıca geride bırakmasıyla, Rus askerleri evvelce özgürleştirdikleri kasabaları terk etmek durumunda kaldı” dedi. Bulvar gazetesi Moskovsky Komsomolets’de bir uzman ise farklı görüşler lisana getirdi: “Açıkça görülüyor ki düşmanımızı hafife aldık. Rus birlikleri reaksiyon vermekte çok gecikti ve çöküş yaşandı. Bunun sonucunda mağlubiyete uğradık. Kuşatma altında kalmamaları ve kaybımızı asgariye düşürmek için de askerlerimizi geri çekmek zorunda kaldık.” Bu “yenilgi” Rusya yanlısı toplumsal medya kanallarında ve “vatansever” Rus blog muharrirleri nezdinde öfkeye yol açtı. Rus ordusunu yanılgı yapmakla suçladılar. Çeçenistan önderi Ramzan Kadirov da tenkitlerde bulundu: “Eğer bugün ya da yarın stratejide bir değişikliğe gidilmezse, savunma bakanlığıyla ve ülkeyi yönetenlerle görüşecek ve alanda gerçekte neler yaşandığını kendilerine anlatacağım.” Artık kilit soru şu: Bunun Vladimir Putin açısından ne üzere siyasi sonuçları olabilir? Son altı ay Rusya Devlet Lideri Putin’in Ukrayna’yı işgal etme kararının büyük bir hesap yanlışı olduğunu gösteriyor. Çünkü süratli bir zafer kazanamadı, Rusya’yı uzun ve kanlı bir atağın tuzağına çekti ve utanç verici bir dizi hezimete uğradı. Geçmişte savaşlara girip de kazanamayan Rus önderlerin sonları hiç uygun olmadı. Rusya’nın Japonya karşısında mağlubiyete uğraması 1905’te birinci Rus Devrimi’ne yol açmıştı. Birinci Dünya Savaşı’ndaki askeri mağlubiyetler, 1917 Devrimi’nin kıvılcımlarını atmış ve Çar’ın sonunu getirmişti. Üstelik kayıplar yalnızca cepheyle de hudutlu değil. Rusya altı aydan fazla vakittir dünyadan neredeyse büsbütün izole edildi.
Kırım işgalinden ders alan Batı ülkeleri bu kere kendilerini bile etkileyecek en ağır ekonomik yaptırımları vakit kaybetmeden uyguladı. Avrupa Rusya’ya güç bağımlılığını bitirmek tarihte en büyük gayrete girişti. Finlandiya ve İsveç’in tarafsızlık durumundan çıkıp NATO’ya aday olmasıyla Rusya’nın Atlantik ittifakına karşı korumak zorunda olduğu cephe iki katına çıktı.
UKRAYNA ‘6 BİN KİLOMETREKARE ALANI’ ELE GEÇİRDİ
Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy, Rusya’ya karşı savaşan ülke ordusunun 6 bin kilometrekareden fazla alanı ele geçirdiğini söyledi. Zelenskiy, görüntü konuşmasında, “Eylül ayının başından beri askerlerimiz doğu ve güneyde 6 bin kilometrekarelik Ukrayna topraklarını kurtardı ve ilerlemeye devam ediyoruz” dedi. Ukrayna askeri istihbaratından bir sözcü, çok sayıda Rus esirini barındıracak yer bulma konusunda kahır yaşadıklarını kaydetti. Kiev, geçtiğimiz pazar günü 3.000 kilometrekare alanın ele geçirildiğini; 24 saat içinde 20’den fazla yerleşim yerinin geri alındığını duyurdu. Rusya, savaş alanındaki gerilemeyi kabul etti. Rusya Savunma Bakanlığı, birliklerinin Rusya sonundaki dar bir arazi modülü boyunca geri çekildiğini gösteren bir harita paylaştı. Bu ortada Ukrayna cumhurbaşkanlığı danışmanı Oleksiy Arestovich, savaş esirlerinin Moskova tarafından tutulan Ukraynalılarla değiş tokuş edileceğini söyledi. Askeri istihbarat sözcüsü Andrey Yusov, yakalanan birliklerin “önemli” sayıda Rus subayı içerdiğini kaydetti.
ALMANYA GAYESİNİ İLAN ETTİ: AVRUPA’NIN ASKERİ GÜCÜ OLMAK
Almanya Savunma Bakanı Christine Lambrecht, Almanya’nın Avrupa’nın başkan askeri gücü olma amacını açıkladı. Lambrecht, Alman Dış Münasebetler Konseyi’nde yaptığı konuşmada, hazırlıkları devam eden Almanya’nın birinci Ulusal Güvenlik Stratejisinin ana çizgilerini anlatırken, dikkat cazip bildiriler verdi. Nazi periyodunun yol açtığı kuşkuların aşılması gerektiğini savunan Lambrecht, bugün Almanya’nın güçlü bir demokrasi olduğunu, Alman Silahlı Kuvvetleri Bundeswehr’in de güvenliği sağlayan merkezi bir aktör olarak görülmesi gerektiğini söyledi. Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısını kıymetli bir dönüm noktası olarak nitelendiren Lambrecht, Almanya’nın güvenlik bahislerini yine pahalandırmak durumunda olduğunu, Alman ordusunun ülkeyi ve müttefikleri savunabilecek formda güçlendirileceğini, bu sürecin tıpkı vakitte siyasi kültürde, orduya ve askeri bahislere bakışta bir değişim gerektirdiğini vurguladı. Lambrecht, “Her şeyden değerlisi bizim, Almanya’nın, değişmesi gerektiğidir… Şunu açıkça söylememe müsaade verin: Bu değişimi sağlamazsak gelecekte inançta yaşamamız mümkün olmayacak” sözlerini kullandı. Almanya’nın yeni güvenlik stratejisinin bir öbür ayağını da nükleer caydırıcılık oluşturuyor. Alman Savunma Bakanı Lambrecht, yakın bir gelecekte ABD’nin nükleer caydırıcılığına bir alternatif bulunmadığını söylerken, “Biz Avrupalılar için bu caydırıcılık kesinlikle koruma edilmeli” dedi.
