Rusya ile 2014 yılında yasa dışı ilhak ettiği Kırım ortasındaki Kerç Köprüsü’nde, dün erken saatlerde patlama meydana geldi. Köprüde seyir hâlindeki bir kamyonda yaşanan patlama nedeniyle yakınında yakıt taşıyan trenin vagonlarında yangın çıktığı ve bunun akabinde yolun çöktüğü açıklandı. Toplumsal medyada paylaşılan görüntülerde, Kerç Köprüsü’ndeki yolun çökerek kullanılamaz hâle geldiği ve raylar üzerinde yakıt bulunan vagonlardan alevlerin yükseldiği görüldü. Kiev, olayın akabinde “Bu daha başlangıç” dese de saldırıyı açıktan üstlenmedi. Kırım Meclisi Lideri Vladimir Konstantinov ise Telegram’daki paylaşımında köprünün ‘Ukraynalı vandalların’ saldırısına uğradığını argüman etti. Direkt Ukrayna’yı suçlayan Konstantinov, “Kiev rejiminin özü budur. Yapabildikleri tek şey vefat ve yıkım” tabirlerini kullandı. Moskova tarafıysa şimdi açıktan bir suçlama yöneltmedi. Lakin Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, “Kiev’in sivil altyapının yıkımına yansısı, onun terörist tabiatını kanıtlıyor” dedi. Köprünün yıkılması, geçen nisan ayında Rus donanmasının Karadeniz’deki amiral gemilerinden ‘Moskova’ güdümlü füze kruvazörünün batışından sonraki en sembolik kayıplarından biri olarak bedellendiriliyor.
MOSKOVA KURUL KURACAK
Rusya Ulusal Terörle Gayret Heyeti’nden dün yapılan açıklamada, “Kırım Köprüsü’nün kara yolu tarafında saat 06.07’de bir araca yerleştirilen bombanın patlaması sonucu demir yoluyla Kırım’a taşınan yedi petrol tankeri alev aldı” sözlerine yer verildi. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov da “Köprüdeki durumla ilgili Rusya Acil Durumlar Bakanlığı ve Ulaştırma Bakanlığı raporları, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile Başbakan Mihail Mişustin’e sunuldu” dedi. Peskov, olayın araştırılması için Putin’in hükümet komitesi kurulması talimatı verdiğini bildirdi. Rusya Soruşturma Komitesi de patlama sonucu 3 kişinin ömrünü yitirdiğini duyurdu.
BU DAHA BAŞLANGIÇ!
Saldırının akabinde gözlerin çevrildiği Kiev idaresi şimdi aksiyonu resmen üstlenmezken, Ukraynalı yetkililerden peş peşe açıklamalar geldi. Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Lider Yardımcısı Mihaylo Podolyak, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Kırım Köprüsü başlangıç, yasa dışı her şey yok edilmeli, çalınan her şey Ukrayna’ya iade edilmeli” tabirlerini kullandı. Ukrayna Güvenlik Servisi’nin (SBU) toplumsal medya hesabından da “Şafak söküyor, köprü güzelce yanıyor. Kırım’da bülbül, SBU’yu karşılıyor” paylaşımı yapıldı. Ukrayna Savunma Bakanlığı ise “Güdümlü füze kruvazörü Moskova’nın akabinde Kerç Köprüsü. Ukrayna’ya ilişkin Kırım’daki Rus gücünün iki ünlü sembolü yıkıldı. Sırada ne var?” açıklamasında bulundu.
PUTİN’E DOĞUM GÜNÜ MESAJI
Saldırı ayrıyeten Rus önder Putin’in 70’nci doğum gününden (7 Ekim) bir gün sonra gelmesi nedeniyle sembolik değere sahip. Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Kurulu Sekreteri Oleksiy Danilov, Twitter üzerinden Kırım Köprüsü’nün yandığı anların görüntüsünü, ABD’li oyuncu Marilyn Monroe’nun “Happy Birthday Mr. President” (Mutlu Yaşlar Sayın Başkan) müziğini söylediği kayıtla birleştirerek paylaştı. Ukrayna’da iktidardaki Ukrayna Halkın Hizmetkarı Partisi Lideri David Arakhamia da “Rus kaçak inşaatı çökmeye ve alev almaya başladı. Nedeni kolay, patlayıcı bir şey inşa ederseniz er ya da geç patlayacak. Ve bu yalnızca başlangıç. Sonuçta, Rusya bilhassa muteber inşaat konusunda başarılı değil” açıklamasında bulundu.
STRATEJİK KIYMETE SAHİP
Yapımı 3,6 milyar dolara mal olan ve Mayıs 2018’de otoyol kısmı açılan Kerç Köprüsü, Kırım’ın işgalinin sembolü hâline geldi. Karadeniz ile Azak Denizi’ni birbirine bağlayan Kerç Boğazı üzerindeki 19 kilometrelik köprü, 24 Şubat’ta Ukrayna işgali başlayınca, Rusya’nın en kıymetli lojistik çizgilerinden biri oldu. Rus kuvvetleri, Mariupol etrafı ve Azak Denizi’nin kuzey ucundaki Ukrayna topraklarını ele geçirene dek Kerç Köprüsü, Rusya’nın yarımadayla olan tek kara temasıydı. Akın, Rusya’nın Kırım’ın kuzeyindeki bölgeleri ele geçirip Azak Denizi boyunca bir kara koridoru inşa etme hazırlığındayken gerçekleşti. Ukrayna’nın güneyindeki çatışmalar açısından sembolik kıymete sahip olan köprünün işleyemez hâle gelmesi durumunda Rusya, yarımadaya yönelik askeri sevkiyatlarda problemler yaşayabilir.
‘VURULMASI İMKÂNSIZ’ DEMİŞLERDİ
Savaşın başından itibaren Kerç Köprüsü’ne saldırılabileceğine dair argümanlar sıkça lisana getirilmişti. Eski NATO Kumandanı Philip Breedlove, temmuzda yaptığı açıklamada, köprünün Rusya için değer arz ettiğini ve yasal bir amaç olduğunu savunmuştu. Podolyak da ağustos ayında, “Bu köprü, Ukrayna tarafından imaline müsaade verilmeyen yasa dışı bir objedir. Yarımadanın ekolojisine ziyan veriyor. Bu nedenle imha edilmesi gerekiyor, nasıl olduğunun değeri yok” demişti. Rusya ise Kırım Köprüsü’nün güvenliğinin en üst seviyede sağlandığını tekraren duyurmuştu. Rus Senatör Olga Kovitidi, köprünün havadan iki hava savunma alayınca korunduğunu, S-400 ve Pantsir’lerin köprü üzerinde 400 kilometre çapında bir kubbe oluşturduğunu ve rastgele bir taarruzun gayesine ulaşamayacağını söylemişti.
İlk sefer bir ortaya gelebilirler