Meltem Günay – Marmara Üniversitesi Kalkınma İktisadı Büyüme Bilim Dalı’ndan Dr. Öğretim Üyesi Özgün Biçer ve Ceren Sunay’ın yaptığı bir araştırma, tüketim toplumunda ideal beden mitini gözler önüne serdi. Buna göre günümüzde, ideal beden kadınlarda sıfır beden, erkeklerde kaslı bir vücuda sahip olmak. Biçer ve Sunay’ın İnstagram’da zayıflama ve estetik odaklı hesapları takibe alan 496 kişiyle yaptığı araştırmanın dikkat çekici sonuçları şöyle:
İdeal beden sizin için neyi ifade ediyor sorusuna kadın katılımcıların yüzde 96’sı zayıf olmak yanıtını verdi. Yüzde 88’i ise “Sıfır beden olmak” derken, yüzde 91’i “Mankenlerle aynı ölçülere sahip olmak” dedi. Erkek katılımcılarda ise ideal beden kaslı vücuda sahip olmak anlamına geliyor.
Güzellik kaygısı
Araştırmada, katılımcı erkeklerin yüzde 78’i, kadınların yüzde 96’sı en az bir kez kilo verme girişiminde bulunduğunu ifade etti. Daha sağlıklı olmak yanıtı öncelikli ama bunu ‘istediğim her kıyafeti giyebilmek’ ve ‘güzel bir bedene sahip olmak’ düşüncesi takip ediyor. Tanıdık baskısından kurtulmak yanıtının yanı sıra “Yaşıtlarım/hemcinslerimle kendi bedenimi kıyasladığımda mutsuz olduğum için” diyenlerin oranı da yüzde 33. Bedenini sevmediğim için diyenlerin oranı ise yüzde 31. Gördüğüm ve beğendiğim diğer kadın/erkek bedenlerine benzeyebilmek için diyenlerin oranı yüzde 16, zayıf bedenimle daha mutlu olduğumu hissedebilmek için diyenlerin oranı ise yüzde 62 olarak belirlendi. Katılımcıların kilo vermek için diyet ve spor yapmanın yanı sıra diyet ürünleri kullanma tercihleri de ortaya konulurken, mide operasyonu ile zayıflamanın ağırlıklı olarak 40-44 yaş grubunda tercih edilen bir yöntem olduğu görüldü.
Like alma tutkusu
Bedenin artık günümüzde tüketim nesnesi haline geldiğini anlatan Özgür Biçer, araştırma sonuçlarını şöyle değerlendirdi: “Nasıl beğenmediğimiz bir aracın parçalarını değiştiriyorsak bedenin de beğenmediğimiz parçalarını değiştirmekten bahsediyoruz. Bu yeni bir kültür, yeni bir dönem ve bunun arkasında kocaman bir ekonomi var. Sosyal medyada filtrelerin kullanılmasının hatta bedenin değiştirilmesinin arkasında beğenilme kaygısı ve like alma öncelikli bir yerde duruyor. Beğeni kaygısı artık hiç olmadığı kadar baskın.”
Yüzde 40’ı fake hesap
Araştırmanın İnstagram’da yapılmasının bir nedeni de makalenin yazarlarından Ceren Sunay’ın yüksek takipçili bir hesaba sahip olması. Morbidobez seviyesindeyken kendi kilo verme sürecinin paylaşımını yapan Sunay, “Beni takip edenlerin yüzde 40’ı fake hesap, çünkü insanlar kilo vermeye çabaladıklarını göstermek istemiyor. Beden dediğimiz şey, toplumun içinde şekilleniyor ve her dönemin ideal bedeni farklı. İnsanlar için buna erişmek de günümüzde büyük önem taşıyor” dedi.