Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nden Uzman Klinik Psikolog Aybige Üstüner, dünya genelinde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) teşhislerinde kıymetli bir artış yaşandığını söyledi. “ABD’de Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezi’nin araştırmasına nazaran; 2016-2022 yıllarında 3 ila 17 yaş aralığında bir milyon çocuğa DEHB teşhisi konuyor” diyen Psikolog Aybige Üstüner, DEHB hastalığının yaygınlaşan bir halk sıhhati sorunu olduğunu belirtti.
Üstüner, “DEHB hastalığı, bireyin dikkatini sürdürmekte, dürtülerini denetim etmekte ve hareketlerini düzenlemekte zahmet çektiği nörogelişimsel bir bozukluktur. Çocukluk devrinde başlayan bir durum olup birçok bireyde ömür uzunluğu devam edebiliyor. Bu da bireylerin hem akademik hem toplumsal alanlarda fonksiyonelliği etkileyebiliyor. DEHB’li çocukların okul başarısı da dikkat dağınıklığı nedeniyle düşebiliyor. Teşhis sürecinde aile ve öğretmenlerin çocuğu dikkatli bir biçimde gözlemlemesi gerekiyor” diye konuştu.
‘AİLEDE DEHB HİKAYESİ OLANLAR DAHA DİKKATLİ OLMALI’
Bu bozukluğun bir dizi biyolojik, genetik ve çevresel faktörün etkileşiminden kaynaklandığını belirten Üstüner, DEHB’nin en kıymetli nedenlerinden birinin genetik yatkınlık olduğunu söyledi. Ailede DEHB hikayesi olan bireylerde bu bozukluğun görülme mümkünlüğünün daha yüksek olduğunu da aktardı. Ekseriyetle çocukluk periyodunda teşhis edildiğini ve okul çağındaki çocuklarda daha sık görüldüğünü belirten Üstüner, belirtileri de sıraladı:
“Detaylara dikkat etmekte zorlanma, sık sık dikkatsizce yanlışlar yapma, uzun periyodik dikkat gerektiren misyonlarda dikkatin dağılması (örneğin, ders dinlerken yahut oyun oynarken), dinlemiyormuş üzere görünme ve talimatları takip etmekte zahmet, vazifeleri ve aktiviteleri organize etmede zorlanma, planlanan işleri yarım bırakma yahut tamamlayamama, günlük vazifeleri unutma (örneğin, ödevleri, randevuları), sık sık eşyalarını kaybetme (kalem, kitap, anahtar gibi).”
‘KIZLARDA TEŞHİS EDİLME ORANI DAHA DÜŞÜK’
Erkek çocuklarda, kızlara nazaran teşhis oranının daha yüksek olduğunu aktaran Psikolog Üstüner, son olarak şunları söyledi: “Bu durum erkeklerde daha hiperaktif-dürtüsel belirtilerin, kızlarda ise daha sessiz dikkat eksikliği belirtilerinin görülmesiyle alakalı. Araştırmalar, erkeklerde DEHB teşhisinin kızlara nazaran daha sık konulduğunu gösteriyor. Bunun nedeni ise erkeklerde çoklukla hiperaktivite ve dürtüsellik üzere daha besbelli belirtilerin gözlemlenmesi lakin, kızlarda ekseriyetle dikkat eksikliği baskın olduğu için teşhis edilme oranı daha düşük olabilir.”
(DEMİRÖREN HABER AJANSI)